ادبی.مسائل روز

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۱ ۱۲:۵۶ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 272
مالی چوخ گؤنی قره.
کنایه از آدم ثروتمندی که کارزیاد می کند اما از مالش استفاده نمی کند.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۱ ۱۲:۵۸ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 273
إیت کیمین إیی چکر.
کنایه از فهم زیاد.شامه قوی داشتن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۱ ۱:۰۰ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 274
إیلان قویروقون آیاخلاماق.
کنایه از آزارنرساندن به آدم نانجیب وخطرناک.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۱ ۱:۰۲ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 275
اؤجی وار بؤجاغی یؤخ.
کنایه از طویل وبزرگ بودن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۱ ۱۱:۴۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 276
یاتماز حسینین پرچمی.
کنایه از زنده ماندن همیشگی نام ومکتب امام حسین.(ساجدی)
یل یاتار طوفان یاتار
یاتماز حسینین پرچمی.(استاد کلامی زنجانی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۱:۵۷ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 277
دؤولت دؤوشانی آراباینان تؤتار.
کنایه از

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۲:۰۵ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 278
گؤرک  گؤرکه  وئرمک.
کنایه از پشتیبانی واتحاد.
گورک :پشت.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۲:۰۹ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 279
سنین کیمین گؤلوم اؤلانین باشینا کؤلوم اؤلوب.
کنایه از نارضایتی از عزیز وفرزند ویار. که عامل بدبختی هستی.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۳:۰۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 280
بؤینوم قیلجادی.
کنایه از اطاعت پذیری وتسلیم.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۳:۲۵ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 281
بؤینی یوغون.
کنایه از زورگو،قدرتمند.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۰۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 282
مالاغا دئیب قازانین ترکینه.
کنایه از تمام شدن.(ساجدی) :😀😀

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۳۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 283
بالئغی هاواخ سودان تودسان تزه دی.
کنایه از

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۴۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 284
أتین أتدره قاتیم .
کنایه از کشتن وقطعه قطعه کردن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۴۴ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 285
قانین گؤل دورسون.
کنایه از ریخته شدن خون وبه قتل رسیدن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۴۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 286
هریانی چؤللدی.
کنایه از خراب کردن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۵:۵۱ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 287
جانیم لزگییه دوشدی.
کنایه از ترسیدن.استرس ولرز گرفتن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۰:۴۱ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 288
یاتان اؤلمز یئتن اؤلر.
کنایه از هر بیمار بستر افتاده نمی میرد اونیکه عمرش تمام شده ولوسالم می میرد.(ساجدی)
نشایدکرد برآزارخود زور
که بس بیمار واگشت از لب گور
نه هرکس صحت اورا تب نگیرد
نه هرکس را که تب گیرد بمیرد.(خمسه نظامی، 391)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۰:۴۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 289
غم غم گتیرر./ إوای، وای
کنایه از
به دانایی زدل پرداز غم را
که غم غم را کشد چون ریگ نم را.(خمسه نظامی، 391)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۳ ۱۱:۵۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 290
سنین تایین نه آخوردا وار نه ناخئردا وار.
آخور:مجازا طویله. ناخیر:گله گاو
آخیر وناخیر:مجازا چهارپایان
ضرب المثل زم شبیه به مدح است طرف فکر می کند ازاو تعریف می شود ولی توهین می کند
کنایه از  توبهترین گاوی هستی که مانند تو  نه در گله وجود دارد نه در طویله.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۱۲:۰۶ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 289
قویی قازان آخیردا اوزون گورر.
کنایه از هرکس  به فکر گرفتاری برای دیگران باشد خودش گرفتار می گردد.(ساجدی)
مگرنشنیدی از فراش این راه
که هر کو چاه کند افتاد در چاه.(نظامی، 412)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۲:۴۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 290
گؤنی گؤنه ساتماق.
کنایه از وقت کشی.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۲:۴۵ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 291
ده وه نی دؤزده وؤرانماز.
کنایه از نشانه گیری وتیراندازی ضعیف وناشی.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۲:۵۰ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 292
گؤز گؤزه ساتاشماق.
کنایه از روبرو شدن.
ساتاشماق معانی مختلف دارد:1-دیدن،دیدار2-نوعی سخن گفتن که مزاحم کسی شوند.ناسزا گفتن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۱۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 293
اؤلوم بیر دوه دی هامینین قاپئسیندا خیخلاناجاق.
کنایه از مرگ حتمی برای همگان.
معمایی در قالب داستان:فرار انسان ازشترمست

گویند:شتری انسانی را دنبال می کرد تا بگیرد وبکشد وانسان فرار می کرد تا چاهی را دید وخود را داخل چاه تپاندو دست در ریشه خاری زد که سر چاه روییده بود وان را گرفت که نیفتد،
به پایین چاه نگاه کرد دید اژدهایی سهمناک دهنش را باز کرده تا اورا ببلعد بالا را نگاه کرد دید شتر مست دهنش را باز کرده، بعد دید دوتا موش یکی سفید ویکی سیاه ریشه خار را می جوند به جای پایهایش دقت کرد که پایهایش را فرو کرده بود نگاه کرد، دید زیر هرپایش دو مار سیاه چنبره زده ترس تمام وجودش را فراگرفت تا اینکه مشاهده کرد زنبور عسل در دیواره چاه مقابلش لانه کرده وشهد از آن می ریزد یک دست  در بوته خار ودست دیگرش رادر شهد فروکرد وازان می خورد وهمه مخاطرات بالا را فراموش کرد وبه خوردن عسل مشغول شد تا موشها ریشه خار را خوردند وانسان در داخل دهان اژدها افتاد.(کلیله ودمنه نصرالله منشی ص 41)
حالا منظور از شتر،اژدها،موش سیاه وسفید،مار وچاه چیست؟
شما حدس بزنید، البته برای رمز گشایی از این کلمات باید به علم تشبیه،نمادشناسی واستعاره مسلط بود:
جواب:
 

شتر:نماد مرگ.گویند:مرگ شتری است که در مقابل در هر کسی می خوابد.
چاه:استعاره ازدنیا.از دنی :جای پست
موش سیاه وسفید: استعاره ازشب وروز.
اژدها:استعاره از قبر.
شهد:استعاره از مال وتعلقات دنیوی.
مار: استعاره ازطبایع متضاد اربعه:آب،باد،خاک وآتش.بعبارتی اخلاط اربعه: (برودت،یبوست، رطوبت و حرارت)
بازنویسی از سید جواد ساجدی نژاد

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۱۸ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 294
اؤلمک اؤلمکدی نه خیریلداماق.
کنایه ازنترسیدن در انجام یک کار یا گفتن یک حرف.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۲۰ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 295
فلانی فلان کسی نالادی.
کنایه از زدن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۲۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 296
قصصابین قاباغیندا یئریمه آروادین دالیندا.
کنایه ازدردوجاراه رفتن خطرناک است قصاب در کشتن بی رحم است وزن درشر کردن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۲۴ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 297
شیطانین شررینن آروادین مکررینن.
کنایه از خطرناک بودن مکرزنان که مثل شر شیطان خطرناک است.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۲۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 298
شیطانا بورک تیکیر باشینیدا ده لیک قؤیار.
کنایه از بسیارزرنگ وحیله گربودن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۳۴ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 299
مسجدین قاپیسی آچیق دی إیتین حیاسینه نه گلیب.
کنایه از بی حیا بودن،سواستفاده کردن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۳۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 300
قاپلامانین آغازی آچیق دی پیشیکین حیاسینا نه گلیبدی.
کنایه از بی حیا بودن،سواستفاده کردن.
معادل فارسی:در دیزی بازه حیای گربه کجا رفته.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۳۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 301
قولاق قولاقا وئرمک.
کنایه از خصوصی ومحرمانه حرف زدن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۵:۳۹ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 302
قؤل قؤلا باغلانماق.
کنایه از اسیر شدن.
قول قولا باغلاندی عیالین حسین.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۸:۲۰ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 303
شاه عابباسین دوربینی یادش بخیر.
کنایه از یادآوری خاطره ای یا چیزی یا کسی باارزش. (ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۸:۲۱ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 304
حق حساب دینارینان بخشش خالوارینان.
کنایه. از هرچیز به جای خود.حسابرسی دقیق به جای خود وبخشش زیاد هم به جای خود.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۹:۲۱ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 305
هامئنی بزه ر اؤزی لوت گه زر.
کنایه از نفعش به همه می رسد غیر از خود.
این مثل معما نیز است که در توصیف سوزن خیاطی است.
کتدی گلین کیمی دنیانی بزه ر
ئوز عورتی یاماق یاماقا دوزه ر
إینه بزه ر خلقی اوزی لوت گزه ر
(شهریار، حیدربابا دوم،101)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۹:۲۹ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 306
إینه دن چؤپه گتیرمک
کنایه از همه چیزرا تماما آوردن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۴ ۱۰:۰۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 307
قوش أتی قولان سوتیینن بؤیودمک.
کنایه از بسیارعزیزو خوب بزرگ کردن فرزند.
قولان:بچه اسب،که اولین زایشش باشد وشیر آن نایاب وگران است
قوش اتی:گوشت کبوتر که گران است.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۵ ۶:۲۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 308
قاش گؤز اؤینادماق.
کنایه از بااشاره حرف زدن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۵ ۶:۲۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 309
قاش قاباقین تورشودماق.
کنایه از ناراحت بودن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۵ ۶:۲۷ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 310
دوه گؤردوم قئغین گؤرمه دیم.
کنایه از اعلام بی خبری.خودرا به بی خبری زدن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۶ ۱۲:۲۶ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 311
آتدانارسان چکؤککه  دؤشرسن چکوککه بیر گون تؤرا دؤشرسن چکوککه.
کنایه از گرفتارشدن آدمی که زیاد تندروی می کند،یا به هر کاری دست می زند.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۶ ۱۲:۵۳ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 312
امید وار یئمگدن یاخچئدی.
کنایه از امید از بدست آوردن بهتر است (ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۲۶ ۱:۰۰ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 313
بیر ده ده یوز اؤغولی ساخلار یوز اوغول بیر ده ده نی ساخلییانماز.
کنایه از قدرت ومحبت پدر به پسر،(ساجدی) 

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۸/۳۱ ۲:۰۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 314
آللاه بؤ گؤزی اؤگؤزه محتاج إیلمه سین.
کنایه از آرزوی عدم محتاج شدن انسان به نزدیکترین فرد.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۰۰ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 315
آت مینه نیندی دؤن گیره نیندی.
کنایه از استفاده کننده هروسیله در واقع مالک آن است،یعنی  بهره بردار اصلی اوست.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۰۴ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 316
آتی آتئن یانینا باغلاسان یا هایئن گوتورر یا هؤیون.
کنایه از تاثیر همنشین.(س)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۰۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 317
آج تؤیوق یاتار یوخودا داری گؤرر.
داری:ارزن
کنایه از انسان فقیرو گرسنه در رویا غذا می بیند.در عالم واقع به غذا دسترسی ندارد بلکه در خواب می بیند.
معادل :
شتر در خواب بیند پنبه دانه
گهی لف لف خورد گه دانه دانه.
(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۱۱ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 318
تؤخون آجدان خبری یؤخ.
کنایه ازعدم اطلاع انسان غنی ازوضعیت انسان فقیروگرسنه.
(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۱۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 319
سؤزی آغزیندا پیشیر چیخاد.
کنایه از سنجیده سخن گفتن.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۱۴ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 320
آننین یازیسینی پؤزماق اولماز.
کنایه از عدم تغییر سرنوشت.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۲۳ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 321
آقا دئدی سور دره یه سور دره یه.
کنایه از فرمان پذیری واطاعت.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۱ ۹:۲۶ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 322
آدامین عقلی باشدا اولار یاشدا اولماز.
یاش:سن.
کنایه از عقل مربوط به ذات انسان است نه سن زیاد.(ساجدی)
و خردمندان گفته‌اند توانگری به هنر است نه به مال و بزرگی به عقل نه به سال. (سعدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۲ ۶:۳۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 323
جؤجه ندی کلله پاچاسی نه اؤلا.
کنایه از ناچیز بودن چیزی.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۲ ۶:۳۲ بعدازظهر]
ضرب المثل ترکی 324
آرواد بیر بلادی آلاه هئچ إوی آروادسیز إله مسین
کنایه از تعریف وتمجید از زن.به شکل مدح شبیه به ذم.
داستان:زن خوب،زن بد
گویند مردی حین شخمکاری  کوزه ای سکه اززمین پیداکرد دنبال این بود که بداند این سکه ها مربوط به دوره کدام پادشاه است اورا به پیرمردی راهنمایی کردند که در داخل پنبه نگهداری می شد.
رفت در را زد، زن خانه با تندی وبد اخلاقی گفت:کی هستی؟چه کار داری؟
مرد جریان را تشریح کرد به سختی اجازه ورود یافت.پیش مرد رسید وگفت این سکه مال کدام پادشاه است؟
پیرمرد سکه را مشاهده کرد وگفت سن من به این سکه نمی رسد توباید پیش پدر من بروی.!!!!
مرد باتعجب گفت مگر پدر تو زنده است؟!
پیرمرد گفت بلی.در فلان محله ساکن است.
مرد به راه افتاد وبه خانه فرد مورد نظر رسید،در را کوبید،زنی در را باز کرد وبه آرامی گفت: که هستی وچه کار داری؟
مرد جریان را گفت.زن گفت :مرد خانه به شخمکاری رفته وقتی آمد بیا بپرس.
مرد باتعجب پرسید شخمکاری رفته؟؟!!
زن گفت آری.
خلاصه مرد خانه آمد واین مرد سوال کننده آمد سکه را نشان داد.
مرد خانه یعنی پدر مرد اول گفت :سن من قد نمی دهد تو باید در فلان محله بروی پیش پدر من.
مرد سوال کننده به شدت متعجب شد که پدر تو هنوز زنده است؟!؟!
خلاصه رفت به طرف خانه پدر بزرگ.
در رازد. زنی مودب وبا وقاری را باز کرد
وگفت بفرما داخل،مهمان حبیب خداست.آقا خانه نیست،رفته شکار!!!!
خودش نیست خانه اش هست زن از مهمان پذیرایی کرد.تااینکه پدربزرگ از شکار آمد زن به استقبال مرد رفت دست وپایش را شست، چای آورد.
پدر بزرگ به مرد گفت سوالت را بپرس!
مرد سکه را نشان داد.پدر بزرگ سکه را شناخت وگفت مال فلان پادشاه است.
مرد گفت آقا من یک سوال دیگری دارم.
گفت بپرس!
مرد گفت:چگونه است که نوه تو را در میان پنبه نگه می دارند وپسرت شخمکاری می رود ولی تو جوانتر از آنها به شکار رفته بودی؟؟!!
پدر بزرگ گفت:زنهای مارا چگونه دیدی؟
مردگفت:زن نوه ات بسیار بداخلاق بود مثل سگ هار. وزن پسرت میانه بود نه بد ونه خوب.اما زن تو را مودب وباوقار ومهربان دیدم مثل یک حوری است.
پدر بزرگ گفت:علت همین است.زن نوه ام با اخلاق گندش هم خودرا وهم شوهرش را پیر کرده وزن پسرم با اخلاق متوسطش میانه مانده اند وشوهرش به کار کشاورزی مشغول است.
ولی زن من فرشته نجات است هم خودش جوان مانده هم من، که هنوز به شکار می روم.(ساجدی)

سید جواد ساجدی, [۲۰۲۰/۹/۴ ۱۲:۲۸ قبل‌ازظهر]
ضرب المثل ترکی 325
همین آش همی کاسا
کنایه از تهدید هرکسی.
داستان مربوطه:"
در زمان "نادرشاه" یکی از استانداران او به مردم خیلی ظلم می‌کرد و مالیات‌های فراوان از آن ها می‌گرفت، مردم به تنگ آمده و شکایت او را نزد نادر بردند. نادر شاه  پیغامی برای استاندار فرستاد ولی او همچنان به ظلم خود ادامه می‌داد، وقتی خبر به نادر رسید، چون دوست نداشت کسی از فرمانش سرپیچی کند، همه‌ی استانداران را به مرکز خواند، دستور داد استاندار ظالم را قطعه قطعه کنند و از او آشی تهیه کنند، بعد آش را در کاسه ریختند و به هر استاندار یک کاسه دادند و نادر به آنها گفت : "هر کس به مردم ظلم و تعدی کند، همین آش است و همین کاسه.(ساجدی)